Aspekty prawne w marketingu, czyli jakie ustawy obowiązują w Internecie?

Prowadząc działania marketingowe należy znać nie tylko regulamin Facebooka czy innych portali społecznościowych. Warto też pamiętać jakie ustawy prawne obowiązują w Internecie. Poniżej znajdziecie klika najważniejszych praw, które należy mieć na uwadze planując działania reklamowe.

Podstawowe akty prawne dotyczące e-mail marketingu to:

• Ustawa o ochronie danych osobowych:
• Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną;
• Prawo telekomunikacyjne.

Podstawą prawną przetwarzania danych osobowych w celach marketingowych jest zgoda osoby, której dane dotyczą lub w określonych przypadkach uzasadniony interes administratora (art. 6 ust 1 lit, f, RODO).

Podstawowe akty prawe mające wpływ na e-commerce w Polsce to:

• regulamin sklepu;
• Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną;
• Ustawa o prawach konsumenta (z dnia 25.12.2014 r.);
• prawo zwrotu w ciągu 14 dni.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (rodz. 2, art 16) „Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:

1. 1). reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka (art.3  pkt.1);

2). reklama wprowadzająca klienta w błąd, mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;

3). reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywołanie lęku, wykorzystanie przesądów lub łatwowierności dzieci;

4). wypowiedź, która zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;

5). reklama, która stanowi ingerencję w strefę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywane technicznych środków przekazu informacji.

2. Przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług, a także zachowania się klienta.
3. Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana dalej „reklamą porównawczą”, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami

Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki:

– nie jest reklamą wprowadzającą w błąd, o której mowa w ust. 1 pkt. 2;

– w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu;

– w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena;

– nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;

-nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta;

– w odniesieniu do towarów z chronionym oznaczenie geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem;

– nie wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też chronionego oznaczenia geograficznego lub chronionej nazwy pochodzenia produktów konkurencyjnych;

– nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym, chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia albo innym oznaczeniem odróżniającym.

Reklama porównawcza związana z ofertą specjalną powinna, w zależności od jej warunków, jasno i jednoznacznie wskazywać datę wygaśnięcia tej oferty lub zawierać informację, że oferta jest ważna do czasu wyczerpania zapasu towarów bądź zaprzestania wykonywania usług, a jeżeli oferta specjalna jeszcze nie obowiązuje, powinna wskazywać również datę, od której specjalna cena lub inne szczególne warunki oferty obowiązywały.”

Nieuczciwe praktyki rynkowe

Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktyką rynkowym, opublikowanie w mediach społecznościowych (np. forach) wpisów mających na celu zachęcenie do nabycia produktu lub usługi stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, jeżeli polega na stwarzaniu wrażenia, że sprzedawca nie działa w celu związanym z jego działalnością gospodarczą luz zawodową, lub podaje się za konsumenta;

Odpowiedzialność reklamodawcy, wydawcy, użytkownika

Zgodnie z Ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.2020.1913 , w przypadku gdy reklama zostanie uznana za czyn nieuczciwej konkurencji, odpowiedzialność z tego tytułu może ponieść także agencja reklamowa albo inny przedsiębiorca, który reklamę opracował.

Zgodnie z Prawem Prasowym wydawca i redaktor mogą ponieść odpowiedzialność za treść ogłoszeń i reklam sprzecznych z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Ogłoszenia i reklamy muszą być zgodne z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z Kodeksem Karnym (art.202), prowadzenie reklamy serwisu internetowego, w których treści pornograficzne są rozpowszechniane w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi małoletniemu poniżej lat 15 podlega karze.

Reklama trudnych grup produktowych (alkohol, leki, hazard)

Zgodnie z Ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U.2021.119 art. 13)

–  informowanie o sponsorowaniu imprez masowych przez producentów i dystrybutorów, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaż wódki (o zawartości alkoholu powyżej 18%) jest zabronione.

– reklama piwa w serwisach internetowych jest dopuszczalna, pod warunkiem, że spełnia wymagania określone w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi;

– opłatę z tytułu reklamy alkoholu, wynoszą 10% podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wnoszą podmioty świadczące usługę będącą reklamą napojów alkoholowych;

Reklama hazardu

Zgodnie z Ustawą o grach hazardowych (Dz. U. 2020.0.2094, rozdz. 4, art.29, pkt. 3), informowanie o sponsorowaniu jest „dopuszczalne w przypadku podmiotów prowadzących działalność wyłącznie w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych albo tą działalność łączni z inną działalnością niepodlegającą ograniczeniom w zakresie reklamy, promocji lub informowania o sponsorowaniu – wyłącznie przez prezentowanie informacji zawierającej nazwę lub innego oznaczenia indywidualizującego sponsora”.

Reklama żywienie i zdrowie

Zgodnie z Ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2020.2021 art. 25, pkt 11), reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt może być prowadzona wyłącznie w publikacjach popularnonaukowych specjalizujących się upowszechnianiu wiedzy z zakresu opieki nad dzieckiem lub publikacjach naukowych i musi być ograniczona do informacji potwierdzonych badaniami naukowymi.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych, reklama produktu leczniczego, powinna zawierać ostrzeżenie skierowane do jej odbiorców, o treści wskazanej w Rozporządzeniu, przy czym treść ostrzeżenia jest różna, w zależności od tego czy reklama ma formę audiowizualną, wizualną czy dźwiękową.

Prawa autorskie w sieci

Zgodnie z Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U.2021.1062)

– wykorzystanie w reklamie wizerunku osoby powszechnie znanej, np. znanego polityka wymaga uzyskania zgody tej osoby;

– w reklamie można wykorzystać utwory (np. zdjęcia, muzykę), do których zostały uzyskane prawa w odpowiednim zakresie, w szczególności na podstawie licencji lub umowy, której przedmiotem jest nabycie autorskich praw majątkowych do utworów;

Reklama i marketing skierowany do dzieci

Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktyką rynkowym (Dz. U. 2017.0.2070 rodz. 2 art. 9, pkt 5), umieszczanie w reklamie bezpośrednio wezwania dzieci do nabycia reklamowanych produktów lub nakłonienia rodziców lub innych osób dorosłych do kupienia im reklamowanych produktów stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.